Odpowiedni olej hydrauliczny potrzebny jest do utrzymania i prawidłowego funkcjonowania tego typu systemów. Dwa popularne typy to HV i HL. Każdy z nich ma swoje unikalne właściwości i zastosowania. Dlatego ważne jest, aby dobrze zrozumieć różnice między nimi. A także, aby dokonać świadomego wyboru. W poniższym tekście chcemy przyjrzeć się bliżej specyfikacjom technicznym obu typów olejów, ich zaletom oraz zastosowaniom. Omówimy także, jakie czynniki należy brać pod uwagę przy wyborze między obu rodzajami. Tak, aby zapewnić optymalną wydajność i trwałość naszego układu hydrauliki.
Oleje hydrauliczne HV i HL, gdzie się je stosuje?
Wybór oleju hydraulicznego, czy to HV, czy HL, zależy w dużej mierze od rodzaju układu hydraulicznego i warunków pracy maszyny. Z tego też powodu różnią się one od siebie pod kątem stosowania ich w konkretnych urządzeniach.
Oleje hydrauliczne HV, zapewniające odpowiednią wytrzymałość i odporność na ścinanie, stosuje się często w prasach hydraulicznych. Są one bowiem w stanie wytrzymać duże siły generowane przez ich siłowniki. Używa się ich również do koparek. Spotkać je można w układach hydraulicznych ramienia i łyżki, gdzie występują duże obciążenia i wysokie temperatury. Stanowią one poza tym częsty widok w maszynach rolniczych, takich jak kombajny zbożowe i sieczkarnie. Typy HV spotkać można tam w układach hydraulicznych napędu i podnoszenia. Te potrzebują bowiem wysokiej odporności na zużycie.
Natomiast oleje hydrauliczne HL znajdują zastosowanie w układach sterowania maszynami CNC. W maszynach tych bowiem zapewniają one szybką reakcję i precyzyjne sterowanie narzędziami. Z kolei w robotach zapewniają one płynne ruchy i wysoką wydajność. Spotkać je można również w samochodach ciężarowych. Tam typy HL stosowane są w układach hydraulicznych wspomagania kierownicy i podnoszenia skrzyni biegów. Oba rodzaje znajdują oczywiście zastosowanie w wielu innych maszynach i urządzeniach.
Czym różnią się oleje hydrauliczne HV i HL?
Główną różnicą między olejami HV i HL jest ich lepkość. Odmiany HV (High Viscosity) są gęstsze i mają wyższą odporność na ścinanie. Oznacza to, że lepiej znoszą duże obciążenia i naciski. Dlatego też stosuje się je w układach hydraulicznych pracujących w trudnych warunkach, takich jak siłowniki pras hydraulicznych i koparki. Hydraulika siłowa wymaga regularnej kontroli i serwisowania w maszynach pracujących pod dużym obciążeniem i w trudnych warunkach.
Z kolei oleje hydrauliczne HL (Hydraulic Lubricant) są rzadsze i zapewniają lepszą płynność. To z kolei ułatwia przepływ w układzie i zmniejsza tarcie. Są one stosowane w systemach, w których wymagana jest szybka reakcja i precyzja działania. Zwykle są to układy sterowania maszynami CNC i roboty.
Oprócz lepkości, oleje HV i HL mogą różnić się również pod względem:
- Dodatków – mogą one bowiem zawierać różne dodatki poprawiające ich właściwości, takie jak inhibitory korozji, środki przeciwzużyciowe i modyfikatory lepkości.
- Zakresu temperatur. Niektóre z nich przeznacza się bowiem do pracy w szerokim zakresie temperatur. Podczas gdy inne są lepiej przystosowane do specyficznych warunków temperaturowych.
- Biodegradowalności. Niektóre oleje hydrauliczne są biodegradowalne. Oznacza to, że stanowią mniejsze zagrożenie dla środowiska w przypadku wycieku.
Wybór odpowiedniego typu zależy ponadto od wielu czynników, takich jak rodzaj układu hydraulicznego, warunki pracy maszyny i wymagania dotyczące wydajności. Pod tym względem należy zawsze stosować się do zaleceń producenta i używać wersji o odpowiedniej lepkości i właściwościach.
Czym różnią się oleje hydrauliczne HV i HL pod względem lepkości?
Lepkość jest parametrem, który stanowi główną różnicę pomiędzy oboma typami olejów hydraulicznych. Jest to bowiem cecha, która decyduje o ich gęstości oraz odporności na ścinanie.
Odmiany HV cechują się wyższą gęstością. Oznacza to, że mają jednocześnie wyższą odporność na ścieranie. To zaś pozwala im lepiej znosić duże obciążenia i naciski. Lepkość typów HV jest klasyfikowana według normy ISO VG (Viscosity Grade) i oznaczana liczbą. Może to być na przykład ISO VG 100 lub ISO VG 150. Im wyższa liczba, tym większa lepkość substancji.
Oleje HL (Hydraulic Lubricant) są natomiast rzadszej konsystencji niż HV. Dzięki temu zapewniają lepszą płynność, co ułatwia przepływ w układzie hydraulicznym i zmniejsza tarcie. Lepkość tych wersji jest również klasyfikowana według normy ISO VG. Zazwyczaj jednak stosuje się niższe wartości – na przykład ISO VG 32 lub ISO VG 46.
W rezultacie odmiany HV lepiej nadają się do układów hydraulicznych pracujących w trudnych warunkach, gdzie występują duże obciążenia i wysokie temperatury. Oleje HL natomiast sprawdzają się lepiej w precyzyjnych układach, gdzie wymaga się szybkiej reakcji i płynnej pracy.
Należy jednak pamiętać, że lepkość to tylko jeden z czynników, który należy wziąć pod uwagę przy wyborze. Ważne są również dodatki, zakres temperatur i biodegradowalność. Zawsze należy stosować się ponadto w tej kwestii do zaleceń producenta maszyny.
Czym różnią się oleje HV i HL pod względem wydajności w różnych warunkach?
Wybór oleju hydraulicznego ma także istotny wpływ na wydajność maszyny w różnych warunkach pracy.
1) Duże obciążenia i wysokie temperatury. Z uwagi na wyższą lepkość i odporność na ścinanie w takich warunkach oleje HV lepiej chronią komponenty układu hydraulicznego przed zużyciem i przegrzaniem. Z kolei wersje HL mogą nie zapewniać wystarczającej ochrony, co może prowadzić do szybszego zużycia i awarii układu.
2) Niskie temperatury. W takiej sytuacji gęsta konsystencja odmian HV może utrudniać ich przepływ w układzie hydraulicznym. To zaś może prowadzić do wolniejszej reakcji i spadku wydajności maszyny. Tym razem rzadkość olejów HL zapewnia lepszą płynność, a tym samym pozwala na utrzymanie optymalnej wydajności maszyny nawet w zimnym otoczeniu.
3) Precyzja i szybkość działania. W takich okolicznościach, z uwagi na niższą lepkość, HL zapewniają szybszy przepływ i lepszą reakcję układu hydraulicznego. To jest jednocześnie bardzo ważne dla precyzyjnych operacji i szybkich ruchów maszyny. Wyższa lepkość HV może z kolei spowalniać reakcję i zmniejszać precyzję działania układu.
Należy jednocześnie podkreślić, że nie ma uniwersalnego oleju, który byłby optymalny we wszystkich warunkach. Wybór wersji HV lub HL zależy głównie od specyfiki maszyny, warunków pracy i priorytetów użytkownika. Zawsze należy także brać pod uwagę zalecenia producenta maszyny. Dodatkowo warto wspomnieć o odmianach syntetycznych, które oferują lepszą wydajność w szerokim zakresie temperatur i dłuższą żywotność w porównaniu z olejami mineralnymi. Mogą one być dobrym wyborem dla urządzeń pracujących w ekstremalnych warunkach lub wymagających wysokiej precyzji działania.
Czy można mieszać oleje hydrauliczne HL z HV
Mieszanie olejów hydraulicznych o różnych typach i lepkościach, takich jak HL i HV, nie jest ogólnie zalecane. Może to bowiem prowadzić do szeregu problemów, które negatywnie wpłyną na wydajność i żywotność maszyny. Przede wszystkim taki miks zmienia ich właściwości smarne. Oba typy mają różne lepkości i pakiety dodatków. Oznacza to, że ich mieszanka może zmienić właściwości finalnego oleju, prowadząc do niewystarczającej ochrony komponentów układu hydraulicznego. Poza tym mieszanie typów o różnym składzie chemicznym może powodować powstawanie osadów i szlamów. Te z kolei mogą zatykać filtry i zawory, ograniczając przepływ cieczy roboczej i pogarszając wydajność całego systemu. Poza tym niektóre kombinacje olejów HL i HV mogą być bardziej podatne na pienienie się. Zwykle efektem tego zjawiska jest utrata ciśnienia i nieprawidłowe działania układu hydraulicznego. Stąd już tylko rzut beretem do poważnych awarii całego układu. W skrajnych przypadkach mieszanie może prowadzić do kosztownych usterek, napraw i przestojów.
Istnieją jednak pewne sytuacje, w których może być ono dopuszczalne. Na przykład, jeśli w układzie hydraulicznym pozostała niewielka ilość starej cieczy, a uzupełnienie jej nowym olejem innego typu jest niemożliwe. Wtedy można dolać niewielką ilość odpowiedniej mieszanki. Należy jednak pamiętać, że takie rozwiązanie jest tymczasowe i należy jak najszybciej wymienić ciecz roboczą na jednolity typ zalecany przez producenta maszyny. Zawsze optymalnie jest stosować wersję zalecaną przez producenta danego urządzenia. Mieszanie wiąże się bowiem z ryzykiem i powinno być ostatecznością.
